İlk iki ayın mevduatı

2010 yılında tasarrufların değerlendirilmesine geçmeden, bundan yaklaşık 7 ay önce yazdığımız yazıdaki önerileri ve bu önerilerin performansını hatırlatmakta fayda var.

Tavsiyeler çok parlak sonuç verdiği için değil, yeni önerileri okuyacaklar açısından eski performans konusunda fikir vermek için. O zamanki ilk tavsiyemiz ihtiyacı olanlar için Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indirimlerinden faydalanmak yönündeydi. Mayıs sonunda şöyle yazmışız: ... şimdi yapacağınız tüketimi ertelediğinizde, örneğin bir yıl sonra tüketmek istediğinizde, mal ya da hizmetten ancak yüzde 3-5 daha fazla tüketebileceksiniz.

Bundan 12 ay önce, tüketimini bir yıl ertelemeyi kabul etmenin ödülü, aynı mal ya da hizmetten yüzde 8-10 daha fazla tüketmekti. Bir başka deyişle tüketimi ertelemenin ödülü yarıya inmiş oldu. Diğer taraftan, hükümet KDV ve ÖTV indirimleri ile stoklarını eritmek için fiyat indiren şirketler de şimdi tüketmenin cazibesini artırıyor. Eğer ihtiyaç varsa söz konusu indirimlerle birlikte, faizlerin düşük olması ihtiyacın karşılanması için bir fırsat olarak değerlendirilebilir. Söylediklerimiz belli bir geliri olup, iş güvencesine sahip olduğunu düşünen, döviz borcu olmayan ve belli bir düzeyde tasarruf edebilenler için geçerli.

Dolar alan hâlâ zararda

Mevduat faizlerinin yüzde 11-12 olduğu dönemde, bono ve tahvilin riskin az olması nedeniyle diğer yatırım araçlarına göre daha cazip olduğunu ifade etmişiz. O zamanlar 7-8 aylık bonoya parasını koyanlar yüzde 7 gibi bir kazanç elde ederken o günlerin en fazla işlem gören tahvillerinden 2 Şubat 2011 vadeli tahvil alanlar şimdiye kadar yüzde 10 civarında bir getiri elde etti. Mevduat ise net yüzde 5,5 gibi bir faiz kazandırdı. İkinci önerimiz döviz almamak yönündeydi.

Elde kalan tasarrufları dövize yöneltmek mümkün. Ancak, döviz yatırımından para kazanmanın çok zor olduğuna geçtiğimiz 7-8 yılda hep beraber tanıklık ettik. Bugün 1.56 TL'den satın alacağınız doları, bir yıl sonra, 1.75'in üzerinden satabilir misiniz? O günlerde, 1.56'dan dolar alanlar hâlâ zararda. Mayıs sonunda önerilerimizi yaparken Hisse senedi yatırımları açısından şu seviyelerde beklemek daha akıllıca gözüküyor. Piyasalar aşağı geldiğinde portföyün bir kısmı ile hisse senedi yatırımı yapılabilir demişiz. O günlerde hisse senedi alanlar, bizim öngöremediğimiz kadar çok para kazandılar. Yanılmışız. Gerçi endeksin o seviyenin altına indiği de görüldü ama o zamandan bu yana getiri yüzde 40'ı buldu.

Bono almanın zamanı değil

Bugüne geldiğimizde, önümüzdeki 3 ayda, para kazanmaktan çok, parayı korumaya özen gösterilmesi gerektiğini düşünüyoruz. O nedenle, mevduat gibi riski az yatırım araçlarının öne çıkacağını düşünüyoruz. Önümüzdeki 3 aylık dönemde mevduat ve bono faizlerinde artış olabileceğini düşünüyoruz. Bu nedenle son dönemde getirisi artmasına rağmen, bono ve tahvil yatırımları için erken.

Bir ya da iki ayı mevduatta geçirip, zarar etmeden bono faizlerindeki yükselişi takip etmekte fayda görüyoruz. Şimdi yüzde 9,5 faizden alınan uzun vadeli bonoların 1 ay içinde para kazandırmayabileceğini, hatta zarar ettirebileceğini tahmin ediyoruz. Kurlarda kısa vadede yükseliş olup olmayacağını öngörmek kolay değil.

Hisse senetleri riskli

2010 yılına genel olarak bakıldığında, Türk Lirası'nın bir miktar değer yitirmesini beklemekle birlikte mevduat faizinden ya da bir iki ay sonra göreceğimiz bono faizinden daha fazla değer yitireceğini düşünmüyoruz. Dolayısıyla döviz almanın getirisi doğru zamanda alıp satma gibi iddialı bir işe soyunmuyorsanız, bono ve mevduatınkinden daha fazla olmayacağı kanaatindeyiz.

Borsa konusunda, daha önce yanılmış olmamıza rağmen, yine aynı muhafazakâr öngörüyü koruyoruz. Krizin bazı sorunları atlatılmış olabilir ama hiç kriz olmamış, her şey kriz öncesinin hızıyla devam ediyormuş gibi fiyatlanmaya başlayan bir hisse senedi piyasasının her gün ekranın önünde nöbet tutmayanlar için riskli olduğunu düşünüyoruz.